Muzyka (gr. mousike, cz. hudba, staropol. gędźba) –
sztuka organizacji struktur dźwiękowych w czasie. Jedna z dziedzin sztuk
pięknych, która wpływa na psychikę człowieka przez dźwięki.
Struktury dźwiękowe składają się z zestawów fal akustycznych o odpowiednio
dobranych częstotliwościach i amplitudach oraz ciszy pomiędzy nimi. Celem
muzyki jest oddziaływanie na świadomość słuchacza. Jest zjawiskiem
odbieranym subiektywnie, zależnym od indywidualnych skłonności,
wcześniejszych doświadczeń, społecznych kryteriów wartości, aktualnego
nastroju i wielu innych czynników w tym tzw. słuchu muzycznego. Od mowy
ludzkiej różni się znacznie większą abstrakcyjnością przekazywanych treści
oraz wykorzystaniem oprócz głosu ludzkiego również instrumentów
muzycznych.
Muzyka jest jednym z przejawów ludzkiej kultury. Można przyjąć, że muzyka od zawsze towarzyszyła człowiekowi w pracy, zabawie, odpoczynku oraz w obrzędach, najpewniej również od początku łączona była z tańcem i słowem. Z początku muzyka służyła celom praktycznym – pomagała w pracy zespołowej, była formą komunikacji, później stała się także elementem tożsamości zbiorowej. Z czasem wykształciła się jako jedna z gałęzi sztuki.
- melodyka
- rytmika
- harmonika
- dynamika
- agogika
- artykulacja
- kolorystyka
W muzyce współczesnej także akustyka.
Muzyka człowiekowi towarzyszy już od jego pojawienia się na Ziemi. W czasach prehistorycznych grano na muszlach i piszczałkach wykonanych z kości. Muzyka towarzyszyła tańcom i ceremoniom religijnym. A w starożytnych: Mezopotamii, Egipcie, Indiach, Chinach i Grecji słuchano muzyki również dla przyjemności. Muzykę zaczęto zapisywać w starożytnej: Mezopotamii, Egipcie i Grecji, a specjaliści uważają nawet, że znaleźli zapisany fragment muzyczny - hymn, pochodzący z Sumeru sprzed 3000-5000 lat p.n.e. Pierwszy kompletny utwór muzyczny, który zachował się do naszych czasów, datowany jest na |X wiek.
Elementy dzieła muzycznego
W tradycyjnym i najbardziej rozpowszechnionym ujęciu, struktury muzyczne składają się z rytmu, melodii oraz harmonii. Rozpatrując ten problem bardziej szczegółowo, podział wygląda następująco (są to tzw. elementy dzieła muzycznego):